Kraina Otwartych Okiennic to szlak turystyczny, który prowadzi przez 3 leżące blisko siebie wsie Podlasia: Trześciankę, Puchły i Soce. Położone są one mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Białymstokiem, a Hajnówką, w dolinie rzeki Narwi.
Czym jest Kraina Otwartych Okiennic?
Kraina Otwartych Okiennic, to szlak tradycji. Bogaty w elementy dziedzictwa kulturowego, te nieożywione, jak i mocno związane z tradycją, mieszkańców. To szlak z zachowaną unikalną architekturą drewnianą, znany głównie z tego, iż domy poszczególnych wsi są zdobione wyjątkowo bogatymi ornamentami. Ich drewniane okiennice powalają subtelnym ażurem i kunsztem wykonania.

Ale trzeba zobaczyć to samemu, więc zapraszamy do wycieczki po Krainie Otwartych Okiennic. Pierwszą z nich jest Trześcianka…
Trześcianka
Dlaczego ją akurat wybraliśmy jako pierwszą w prezentacji? Otóż dlatego, iż Trześcianka znajduje się bezpośrednio przy drodze Białystok – Hajnówka (droga wojewódzka nr 685) i zwyczajnie najłatwiej do niej trafić. Update: w roku 2021 oddano do użytku odcinek drogi prowadzący obok wsi Trześcianka, dzięki czemu wieś uzyskała spokój i ciszę, a kierowcy prostą trasę do Hajnówki. Obecnie, aby wjechać do wsi, należy jadąc od strony Białegostoku, na rondzie na początku wsi, trzeba zjechać pierwszym zjazdem.
Trześcianka to staroruska wieś z tradycyjną zabudową. Ulokowana jest ona wzdłuż głównej drogi i to właśnie spacerując wzdłuż drogi można obejrzeć można najładniejsze zabudowania wsi. Jej układ przestrzenny objęty jest ochroną konserwatorską. Urok miejscowości rzuca się w oczy już podczas samego przejazdu. Widać tu ciekawe zabudowania, tradycyjne dla tej części kraju.

Cerkiew w Trześciance
W Trześciance najbardziej wyrazista i rzucająca się w oczy jest niewątpliwie cerkiew pw. św Michała Archanioła. Wielka, intensywnie zielona, oślepiająca złotymi i żółtymi zdobieniami. Znajduje się bezpośrednio przy głównej drodze, więc łatwo ją dojrzeć. Zresztą przy niej, na parkingu można zostawić auto i przejść się przez wieś.

Ciekawostka: Idąc chodnikiem, w kierunku Hajnówki, po prawe stronie jezdni znajdziecie krzyż przydrożny. W czasie Powstania Styczniowego był to punkt kontaktowy powstańców. U podstawy krzyża znajdował się otwór zakryty wyrzeźbionym sercem. Podczas modlitwy u stóp krzyża powstańcy niepostrzeżenie mogli wsunąć za nie tajną wiadomość.
Wewnątrz kapliczki znajduje się ikona przywieziona w 2011 roku z soboru moskiewskiego.
Trześcianka to wieś, w której najbardziej widoczne są atrakcyjnie zdobione domy. Warto zwrócić uwagę na ornamenty umieszczone na okiennicach i ścianach budynków, nadokiennikach, podokiennikach, gankach, ogrodzeniach. Domy, w większej części, zadbane i wyglądają bardzo efektownie.

Ciekawostka: Część z domów nie posiada okien od strony ulic. W tych budynkach, od strony północnej umieszczano komorę, czyli pomieszczenie do przechowywania żywności. To taka nasza obecna spiżarnia.
Zdobienia domów to kwintesencja sztuki snycerskiej. Spacerując można rozkoszować się delikatnością wzorów, pomysłowością twórców, kunsztem wykonania. Obecnie wiele z zabudowań to budynki agroturystyki, ale właściciele starają się zachować tradycję, utrzymując klimat budynków w standardzie Krainy Otwartych Okiennic.

Puchły
Puchły to wieś leżąca ok. 4,5km od Trześcianki.
Podobnie jak Soce, o których piszemy niżej, ta wieś jest bardziej spokojna i cicha. Niemniej jednak jest godna wizyty. Leży bezpośrednio nad piękną Narwią, która zapewnia dodatkowe doznania.

Pięknym zabytkiem, który warto zobaczyć w Puchłach jest błękitna cerkiew pw. Opieki Matki Bożej. Znajduje się w centralnej części wsi, przy głównej drodze wsi. Jest dobrze widoczna i niezwykle efektowna.
Cerkiew w Puchłach jest niewątpliwie piękna. Praktycznie spełnia posiada wszystkie cechy, którymi charakteryzują się najpiękniejsze cerkwie prawosławne: jest drewniana, niebieska, pięknie zdobiona, pięknie usytuowana. Absolutnie koniecznie wejdźcie na chwilę na teren cerkwi i spokojnie oddajcie się podziwianiu jej piękna.

Kładka w Puchłach
Gdy już zakończycie podziwianie cerkwi, zapraszamy na spacer nad piękną i nieujarzmioną Narew. W Puchłach powstała niewielka kładka i pomost widokowy nad rzeką. Tuż obok cerkwi znajduje się przejście w kierunku kładki, a pisaliśmy o niej tutaj: Puchły, kładka nad Narwią.
Soce
Soce znajdują się około 3 km od Trześcianki, i około 4 km od Puchł.
Jadąc trasą Trześcianka-Puchły-Soce, ostatni odcinek przemierza się leśną, szutrową drogą. Może trasa nie jest zbyt ekskluzywna, ale ładna. Prowadzi przez podlaskie niziny i lasy i pozwala poczuć klimat sielskich okolic.
jeśli chodzi natomiast o same Soce, legenda mówi, iż pierwsi mieszkańcy tego miejsca zobaczyli malutkie źródełko, z którego nieustannie ciekła woda. Stwierdzili, iż „soce eta wada iz ziemli, ino soce” i tak powstała nazwa wsi.
Jako, iż wieś położona jest naprawdę na uboczu, czuć tu, jakby fizycznie, niesamowity spokój i ukojenie. Czas tu jakby się zatrzymał. Wieś rozplanowana jest po obu stronach maleńkiej rzeczki Rudni, a obie części uzyskały niezależne nazwy lokalne: fragment wsi poniżej rzeczki, ten na bardziej podmokłym terenie, to „Mokrany”, a powyżej rzeczki leżą: Suchlany.
W porównaniu do pozostałych obu wsi Krainy Otwartych Okiennic, Soce wydają się bardziej ciche i tradycyjne. Mniej tu domów przeznaczonych na wynajem, a życie toczy się dawnym, tradycyjnym rytmem. Zobaczycie tu dawne gospodarstwa z krowami, starsze panie siedzące na ławkach przed domami, latem piękne malwy w przydomowych ogródkach.
Na każdym zjeździe z wsi znajdują się kamienne krzyże z datą 1895r. Legenda głosi, iż pod koniec XIXw. we wsi panowała epidemia. Zmarłych nie nadążano grzebać na cmentarzu w Puchłach, więc zakopywano ich w lesie. Pewnej nocy, jeden z mieszkańców miał sen, w którym głos nakazał im postawienie w rogach wsi kamiennych krzyży. Kobietom polecono połączenie ich uplecioną nicią. Tak uczyniono i tej samej nocy zaraza ustąpiła.

Deskal w Socach
Mieszkańcy Soc, tak jak i innych miejscowości Krainy Otwartych Okiennic dbają o swoje otoczenie. W kwietniu 2022r. jedną z rodzin odwiedził Arkadiusz Andrejkow, znany z tworzenia pięknych prac graficznych na ścianach drewnianych budynków. W Socach poproszony został o udekorowanie ściany budynku gospodarczego, obrazem przodków rodziny. Powstała piękna projekcja ludzi, którzy niegdyś stworzyli to miejsce.
Gdzie znajduje się deskal w Socach? Znaleźć go nie jest łatwo. Musicie wjechać w drugą (taką wyłożoną kostką) drogę Soców. Jadąc powoli szukajcie tablicy informacyjnej, takiej drewnianej, z miejscem na przyklejanie lokalnych ogłoszeń. Tuż obok niej znajduje się gospodarstwo, w głębi którego, znajduje się deskal. Może trochę szkoda, iż nie jest bliżej, bardziej widoczny, ale nie nam oceniać intencje inwestorów.
Gdzie znajduje się Kraina Otwartych Okiennic?
Na pięknym Podlasiu, na wschód od Białegostoku, w kierunku Hajnówki, pośród pól i lasów.
A tak konkretnie, to z Białegostoku, należy wyjechać w kierunku Zabłudowia/Hajnówki, a po ok. 32 km dotrzecie do Trześcianki. Kolejne miejscowości Krainy Otwartych Okiennic są już łatwo dostępne z tego miejsca.
pinezka | https://maps.app.goo.gl/WprZqBz9mUJ2TYo59
Co można zobaczyć w pobliżu?
Województwo Podlaskie – atrakcje
Kilka słów od nas
Kochani,
Jeżeli spodobał się Wam niniejszy wpis, a informacje, które zawiera uznaliście za choć odrobinę przydatne, podzielcie się swoją opinią w komentarzu. Sporo pracujemy nad artykułami, a każda informacja zwrotna, spostrzeżenie lub pomysł jest dla nas OGROOOOMNĄ motywacją i znakiem, że nie robimy tego bez sensu.
Prosimy również, kliknijcie w link do naszego FB (link do profilu Rzuć Okiem na Świat na Facebook’u), polubcie profil, a informacje o nowych wpisach wpłyną Wam automatycznie. My dzięki temu również odrobinkę się upowszechnimy. O to samo prosimy w przypadku naszego IG (link do profilu Rzuć Okiem na Świat na Instagramie), bo trochę nam się te kanały zbyt wolno rozwijają 😉 Cóż, nie jesteśmy orłami sociali, więc każde wsparcie nam się przyda. Opowiadajcie o nas. Dziękujemy Wam z góry!
Jeżeli macie w sobie żyłkę włóczykijów, to w części Vanlife’owej uzupełniamy relacje i trasy naszych podróży kampervanem „Dukatkiem”. Jeżeli jesteście ciekawi opisów dłuższych wyjazdów, to będziemy je sukcesywnie dodawać w sekcji Van4Life. Zapraszamy!
Chcemy tutaj również powiedzieć, że wszystkie materiały na blogu są naszego autorstwa (chyba, że podpisaliśmy to inaczej) i udostępniamy je bezpłatnie. Zwłaszcza zachęcamy do zajrzenia do sekcji Porady i dodatki, gdzie budujemy powoli bazę przydatnych treści. Są to już obecnie mapy atrakcji, Dziennik Małego Podróżnika, Quiz wiedzy o Podlasiu, a będzie ich więcej 🙂
Blog utrzymujemy z własnej kasy, choć próbujemy się wspierać wpływami z reklam automatycznych i współpracy afiliacyjnej. Jeśli zdarzają się nam artykuły sponsorowane, są one wyraźnie podpisywane. Musimy jakoś dorobić na hosting i domenę 😉 dlatego zrozumcie, jeżeli w trakcie czytania pojawiać się Wam będą reklamy lub linki do naszych partnerów. Pamiętajcie, na kliknięciu nie tracicie w żaden sposób, jak również nie zwiększają się Wam ceny usług. My natomiast możemy dostać niewielką prowizję jeżeli klikniecie link lub dokonacie przez niego zakupu. To wszystko!
Miłych podróży!

Ancuty, drewniana kładka nad Narwią » rzuć okiem na świat - blog podróżniczy
9 grudnia 2024 at 21:29[…] Ancuty leży w obszarze pięknej Krainy Otwartych Okiennic, o której pisaliśmy […]
Kaniuki, tradycyjna wieś nad Narwią » rzuć okiem na świat - blog podróżniczy
28 marca 2025 at 21:47[…] Trzeba powiedzieć, że Kaniuki idealnie wpisują się w wizualizację domostw w stylu Krainy Otwartych Okiennic, którą możecie obejrzeć zupełnie niedaleko. A jeśli jeszcze w niej nie byliście, zachęcamy do odwiedzin, a po szczegóły zerknijcie tutaj. […]