Góra Krzyży, Szawle

20 sierpnia 2024 5 min read

Jako rodowici Podlasianie znamy magiczne miejsca, słynące z dużej ilości ustawionych krzyży. To Grabarka i czy Święta Woda koło Wasilkowa. Ale podobne charakterem miejsce znajduje się również na Litwie. Do Góra Krzyży w pobliżu miejscowości Szawle.

Kilkanaście kilometrów na północ od Szawli, praktycznie wśród pól, znajduje się miejsce o wyjątkowym klimacie i emocjach. To Góra Krzyży, najsłynniejsze narodowe sanktuarium Litwy.

w artykule znajdziecie

Góra Krzyży koło Szawle, jej tragiczna historia

W sumie nie potrafiliśmy nigdzie znaleźć jednoznacznej informacji w jaki sposób powstała Góra Krzyży. Pojawiły się wersje, że było to pierwotnie miejsce kultu pogańskiego, kościół, czy gród. Ale co tam. Dość powiedzieć, iż pierwsze krzyże pojawiły się w tym miejscu w połowie XIX wieku. Ludzie uważali je za miejsce święte i stawiali tu krzyże, by wraz z modlitwą wsparły ich w jakiejś intencji.

W roku 1831, gdy nastąpiła klęska Powstania Listopadowego, na górze pojawiło się więcej krzyży. Stawiano je dla upamiętnienia ofiar powstań listopadowego i styczniowego, jako ukojenie krwawiących serce. Niestety, wtedy to zaborca zabronił ustawiania krzyży, a te już ustawione, w drastyczny sposób, zniszczył. Jednak wiara i siła narodu była tak silna, że im częściej krzyże były niszczone, tym szybciej odradzały się na wzgórzu. Góra stała się wtedy żywym symbolem walki.

W latach 50tych swoje krzyże stawiali tu zesłańcy wracający z Sybiru. Stały się dla nich symbolem pamięci o bliskich zmarłych na obcej ziemi.

W 1961 roku władze ZSRR, czując wagę i niekorzystny ideologicznie wydźwięk miejsca, zdecydowały o zniszczeniu krzyży. Wzgórze zostało praktycznie zdemolowane spychaczami. Metalowe krzyże zostały przetopione, drewniane spalone, a betonowe, skruszone. Nie było tu miejsca dla eksponowania wzniosłej symboliki.
Problem dla władz sowieckich był tak duży, że planowały nawet zalanie wzgórza wodą. Nawet zaczęli budować tamę, na szczęście ich projekt nie został nigdy zrealizowany do końca.

Proces destrukcji trwał. W dzień przedstawiciele władz sowieckich wyrywali krzyże, nocą okoliczni mieszkańcy stawiali nowe i nowe. Aż do czasów lat 80tych, kiedy to podczas międzynarodowej konferencji dotyczącej praw człowieka nagłośniono problem jako łamanie praw człowieka na tle religijnym. Prześladowania wtedy ustały, a liczba krzyży zaczęła systematycznie rosnąć.

Jak wygląda Góra Krzyży?

Obecnie Góra Krzyży to taki… symbol lekko skomercjalizowany . Nie wahamy się użyć takiego określenia, ponieważ tłuką się w nas obrazy faktycznie fascynującego miejsca zadumy otoczonego kramikami i punktem informacji turystycznej.

Wejście do Góry Krzyży znajduje się na parkingu. Tutaj zainstalowały się stragany, na których można kupić sobie pamiątki lub krzyżyk do ustawienia. Tuż obok jest punkt informacji turystycznej, gdzie można też zapłacić za parking, ale też i wziąć trochę bezpłatnych książeczek informacyjnych na temat tego regionu Litwy.

Po przejściu tunelem pod drogą, idziemy już wprost do widniejącej z dala Góry Krzyży. Na początku nie wygląda specjalnie imponująco, i aż przychodzi myśl, że jest jakaś taka skromna. Ale nie, z każdym krokiem coraz bardziej widać rozmiar miejsca oraz ilość i wielkość krzyży.

Na pierwszym planie rzucają się w oczy wysokie figury Chrystusa oraz schody prowadzące wysoko na górę. Tuż za szczytem trzeba będzie przejść dalej, by dotrzeć do maleńkiego ołtarzyka na sąsiednim wzgórzu.

A cały spacer odbywa się wśród tysięcy najrozmaitszych krzyży wotywnych. Duże, małe, tradycyjne, o symbolicznym kształcie, samodzielnie przygotowywane, oddawane od serca lub kupowane na straganie. Wszystkie splatają prośby i losy wielu nieznanych ludzi. Jak nici wiążą je paciorki różańców, które powiewają nostalgicznie na wietrze. Zresztą warto tu przystać na chwilę. Na pewno usłyszycie dzwonienie powiewających na wietrze różańców.

Czego szukają odwiedzający na Górze Krzyży?

Różnie. Jedni przyjeżdżają tu po prostu w celach turystycznych i podziwiają potężną liczbę krzyży ustawionych w różnych intencjach, inni właśnie te krzyże ustawiają. Przybywają tu szukając cudownego uzdrowienia, zgody, miłości, zdrowia czy szczęścia. Modlą się o wolność dla ojczyzny, bądź dziękują za łaski, których dane im było doświadczyć.

Najcenniejszym krzyżem ustawionym na wzgórzu jest obecnie ten upamiętniając wizytę Ojca Świętego Jana Pawła II, który przybył tutaj w roku 1993. Rok po swojej wizycie przekazał on w darze pamiątkowy krucyfiks.

Zostawiają krzyże duże, imponujące kształtem i wykonaniem lub maleńkie, subtelne pamiątki, które pozostają tu na zawsze, tworząc niezwykle fascynującą kombinację życzeń i próśb.

Czy warto odwiedzić Górę Krzyży?

Zdecydowanie tak, ponieważ jest to miejsce niezwykłe. Symbol wiary i niezłomności. Nadziei i wielkiego uporu.

A jednocześnie jest to miejsce bardzo ciekawe, pełne różnorodności i emocji. Wzgórze ma około 60 metrów długości i około 50 szerokości, ale krzyże zaczynają się już rozlewać poza wzniesienie.

Informacje praktyczne

JAK DOJECHAĆ NA GÓRĘ KRZYŻY? | Jadąc do Góry Krzyże trzeba z Szawli wyjechać drogą E77 prowadzącą do łotewskiej Rygi. Góra Krzyży znajduje się niecałe 12 km na północ. Aby dotrzeć do parkingu, trzeba po ok. 10 km skręcić w prawo za brązowym drogowskazem Kryziu Kalnas. Stąd jest jeszcze 2 km.
WSTĘP | Wstęp na Górę Krzyży jest bezpłatny, ale wcześniej trzeba zostawić auto na parkingu, który dla odmiany płatny już jest.
PARKING | płatny: motocykl: 0,6 euro; samochód osobowy, minibus: 1 euro; samochód osobowy z przyczepą, kamper, bus: 3 euro; autobus < 40 siedzeń: 6 euro; autobus > 40 siedzeń: 9 euro; autobusy z uczniami: bezpłatnie
OFICJALNA STRONA | https://kryziukalnas.lt/