Topilec, urocza wieś nad Narwią

Topilec, to urokliwa malutka wieś w województwie podlaskim, położona na brzegu Narwi, w otulinie Narwiańskiego Parku Narodowego. Znajduje się ona nieco bliżej Białegostoku niż Śliwno, ale jest znacznie mniej znana, pewnie dlatego, że nie ma tu atrakcyjnej turystycznie kładki. I dobrze, ponieważ dzięki temu, pozostało nadal miejsce, gdzie trafiają tylko bardziej zdeterminowani miłośnicy natury. Miejsce, gdzie można spokojnie napawać się urokiem nadrzecznych krajobrazów.

Co zobaczyć we wsi Topilec

Tuż przy wjeździe do miejscowości znajduje się cmentarz, założony w XVIIIw. na nim dość mocno wyróżnia się miniaturowa kaplica św. Jerzego, wzniesiona najpierw z cegieł, otynkowana po wojnie. Sam cmentarz otoczony jest kamiennym murem, pochodzącym z XVIIIw. Wieczorem, na pobliskich polach można spotkać dzikie zwierzęta. Nam udało się kilkakrotnie zobaczyć żurawie i sarenki.

Nieco dalej, po prawej stronie drogi widać białą cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy.

Jadąc główną drogą, po lewej stronie towarzyszy nam widok wijącej się Narwi, po prawej, rzędy domów, z których część przekształcono na kwatery agroturystyczne.

Mniej więcej w centrum wsi znajduje się przystań łódek, czyli de facto miejsce, gdzie gospodarze przybijają swoje łódki po powrocie z połowu ryb, To jest miejsce do bezwzględnego odwiedzenia. Nie jest jakoś specjalnie wyszukane, ale klimat jest niesamowity. Lekko wcinająca się rzeka, szuwary, wystające z wody konary, unoszące się na wodzie łódki, lub odwrócone na zimę… to wszystko tworzy niewyobrażalnie magiczną atmosferę. Dodatkowo, wszechobecne odgłosy ptaków i ich przeloty nad głowami, to jest powód, by odwiedzić Topilec, choćby na chwilę.

Historia wsi

Historia wsi Topilec znajduje się w zapisach od ok 1500 roku, kiedy to król Polski, Aleksander I Jagiellończyk nadał ziemię władyce smoleńskiemu, Józefowi Soltanowi. Ten wybudował tam dwór dla siebie, który następnie przekazał prawosławnemu monasterowi Zwiastowania NMP w Supraślu. W 1868 dokonało się uwłaszczenie okolicznych chłopów. Wybudowano murowaną cerkiew, opasano kamiennym murem pobliski cmentarz, utworzono szkołę dla dzieci.

Niegdyś większość mieszkańców parafii wyznawała religię unicką. W roku 1838, podpisem ks. Mateusza Bazylewskiego parafię przyłączono do prawosławia.

Następnie, w 1915 roku proboszcz tutejszej parafii wraz z mieszkańcami udał się na tzw. bieżeństwo (masowa ewakuacja wyznawców prawosławia w głąb Rosji, pod wpływem nacierających wojsk niemieckich) . Przed wyruszeniem w drogę, przy pomocy zaufanego parafianina, ukrył dzwony cerkiewne i akcesoria. Zabrał ze sobą tylko kronikę parafii. Niestety, żaden z uciekinierów z tułaczki nie powrócił, zaś do dnia dzisiejszego, również nie odnaleziono skrytki i kosztowności.

W sierpniu 1915 roku wieś zajęły wojska niemieckie. Swoistą pamiątkę wydarzeń tamtych czasów, stanowi niewielki cmentarzyk usytuowany obecnie mniej więcej w centrum wioski. Spoczywa tam 19 żołnierzy niemieckich i 10 rosyjskich, Nazwiska żołnierzy niemieckich są wypisane, natomiast. Rosjanie spoczywają anonimowo. Na cmentarzyku znajduje się obecnie wielki krzyż, obok którego wbity jest wielki miecz. Granice wyznacza kamienne ogrodzenie.

Legenda

Ze wsią Topilec wiąże się legenda z dreszczykiem. Jest to opowieść o zatopionym skarbie i duchu młynarza.

Dawno, dawno temu, we wsi znajdował się młyn wodny. Prowadził go pewien okropnie skąpy młynarz, który gromadził złote talary, a swym córkom nie dawał na nic. Niestety, jego skąpstwo spowodowało, iż były bardzo zaniedbane i nie mogły znaleźć mężów.

Pewnego dnia, w czasie potopu szwedzkiego, młynarz przewoził swój dobytek na pobliski grąd. Rzeka tego dnia była bardzo wzburzona i łódka zatonęła wraz z młynarzem i skarbem. Skąpiec przemienił się w utopca. Przez długie lata pojawiał się znienacka i wciągał miejscowych w rzeczne odmęty. Nawet zdarzało się zobaczyć go siedzącego na brzegu rzeki, oślizgłego, ociekającego wodą.

Jak dojechać do wsi Topilec?

Od strony Białegostoku dojechać można jadąc albo przez Baciuty, lub drogą na Krupniki (tzw szosą Kruszewską) i następnie, na wysokości miejscowości Rogowo, należy skręcić w lewo.

Osobiste wrażenia z wizyt w Topilcu

Już w początkowej części niniejszego wpisu, wyraziliśmy tak dużo pozytywnych opinii na temat Topilca, że chyba możemy tutaj powstrzymać się od kolejnych pieni. Niemniej jednak jest to miejscowość, do której wracamy chętnie. Choć na chwilę, choć na przystanek w drodze, zawsze z podziwem patrzymy na to miejsce, ponieważ znajdując się tak blisko dużego miasta, zachowało taką bezsprzecznie niesamowitą magię cichego, ukrytego przed światem, zaścianka.

Ale jakby tego było mało, czar i magia rozciągają się na sąsiadującą wieś Topilec – Kolonia.

Aby dotrzeć do wsi Topilec-Kolonia, jadąc od strony Białegostoku, należy przejechać przez sam Topilec i podążać cały czas drogą asfaltową, aż do momentu, gdy skończy się on właśnie we wsi Topilec – Kolonia.

Jeszcze w czasie drogi, miniemy po prawej stronie piękną brzezinę. Legenda głosi, że w czerwcowe noce, ukazuje się w niej piękna dziewczyna, ubrana w białą, zgrzebną szatę. Jest to podobno uboga panna, którą w ciąży porzucił syn bogatego gospodarza. Z rozpaczy miała się utopić w wodach Narwi i od tamtej pory odwiedza to niesamowite miejsce w letnie noce.

Po przejechaniu przez wieś, na końcu drogi asfaltowej znajduje się wiata wraz z wieżą widokową. Warto zatrzymać się tu na chwilę, ponieważ można z niej podziwiać cudowne zachody słońca. Mniej więcej na wprost, po przeciwnej stronie rzeki znajduje się wieża w Wólce Waniewskiej.

W samym Topilcu również znajduje się wieża widokowa. Aby na nią dojść, należy na ostatnim zakręcie we wsi, skręcić w lewo, w zarośla. Generalnie znajduje się tam niewielka tabliczka, więc można się zorientować, w którym miejscu należy przejść. Niestety, zdarza się, nie da się przejść do samej wieży, ponieważ np. wiosną Narew rozlewa się zbyt szeroko, ale próbować warto.

Dodatkowe informacje, na temat pól biwakowych, czy zasad zwiedzania Narwiańskiego Parku Narodowego znajdują się tu: https://www.npn.pl

Lokalizacja wsi Topilec na mapie

Co znajduje się w pobliżu wsi Topilec?

• Kładka Śliwno-Waniewo (20 km lepszą trasą, natomiast 10 km, mniej więcej w tym samym czasie, przez Izbiszcze)
• Zerwany Most nad Narwią (19 km)
• Choroszcz (10 km)
• Kurowo (27 km)
• Szubienica, miejsce straceń (8 km)
• Białystok (ok. 20 km, w zależności od trasy)